Profilaktyczne badania lekarskie w czasie zagrożenia COVID-19

W związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2 z dniem 14 marca 2020 r. na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej został ogłoszony stan zagrożenia epidemicznego(1) , a następnie od dnia 20 marca 2020 r. do odwołania ogłoszono stan epidemii(2) . Ustawa o przeciwdziałaniu COVID-19(3) wprowadziła różnego rodzaju tymczasowe środki nadzwyczajne, zapobiegające rozprzestrzenianiu się choroby zakaźnej wywołanej wirusem SARS-CoV-2, zwanej COVID-19. Wśród nich są ograniczenia związane z przeprowadzaniem profilaktycznych badań lekarskich.

Źródło: Miesięcznik Państwowej Inspekcji Pracy Nr 3 2021

Grażyna Ślawska, nadinspektor pracy, OIP Łódź

W zakresie ograniczenia profilaktycznych badań lekarskich pierwsze regulacje do ustawy o przeciwdziałaniu COVID-19 zostały wprowadzone dnia 31 marca 2020 r.(4). Przewidywały one zawieszenie okresowych badań lekarskich w okresie trwania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii oraz do 60 dni po ustaniu tego stanu. Natomiast w przypadku niezawieszonych wstępnych i kontrolnych badań lekarskich, w razie braku dostępności lekarza profilaktyka, przewidziano możliwość ich wykonywania przez innego lekarza. Mocą ustawy o przeciwdziałaniu COVID-19 przedłużono ważność orzeczeń lekarskich wydanych w ramach wstępnych, okresowych i kontrolnych badań lekarskich, których ważność upłynęła po dniu 7 marca 2020 r., na czas trwania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii oraz do 60 dni po ustaniu danego stanu. Kolejne zmiany w zakresie profilaktycznych badań lekarskich zostały wprowadzone do ustawy o przeciwdziałaniu COVID-19 z dniem 16 grudnia 2020 r.(5). Wydłużają one zawieszenie okresowych badań lekarskich oraz ważność orzeczeń lekarskich wydanych w ramach wstępnych, okresowych i kontrolnych badań lekarskich, których ważność upłynęła po dniu 7 marca 2020 r., z 60 do 180 dni po ustaniu stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii. Wprowadzają też nowe tymczasowe rozwiązania ograniczające przeprowadzanie wstępnych badań lekarskich. Celem tych ograniczeń w badaniach lekarskich jest zapobieganie rozprzestrzenianiu się COVID-19.

Przedłużający się stan epidemii

Przedmiotem niniejszej publikacji jest szczegółowe omówienie obowiązujących ograniczeń w zakresie przeprowadzania profilaktycznych badań lekarskich oraz wskazanie ewentualnych wątpliwości rodzących się na ich tle. Przeanalizowanie tego zagadnienia wydaje się bardzo istotne, ponieważ mimo iż ograniczenia w tym zakresie mają charakter tymczasowy, to jednak stan epidemii w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2 trwa już prawie rok i nie widać szybkich perspektyw jego odwołania. Natomiast profilaktyczne badania lekarskie mają istotne znaczenie dla zapewnienia właściwego stanu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w miejscu pracy. Bowiem poprzez właściwy dobór pracowników – z punktu widzenia ich kwalifikacji zdrowotnych do wykonywania określonych prac – chronione jest nie tylko życie i zdrowie poszczególnych pracowników, ale również ich współpracowników. Zabezpieczają one zatem nie tylko pracowników przed wykonywaniem prac dla nich z punktu widzenia zdrowotnego niebezpiecznych, ale również zabezpieczają pracodawcę przed ryzykiem wystąpienia wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.

Rozumiejąc potrzebę stosowania ograniczeń w profilaktycznych badaniach lekarskich, jako środka zapobiegającego rozprzestrzenianiu się COVID-19, wydaje się, że ze względu na przedłużający się stan epidemii należy rozważyć, przynajmniej w niektórych przypadkach, odstąpienie od ograniczeń wprowadzonych w tym zakresie. W szczególności, jak wskazano w interpelacji poselskiej(6) , powinno to dotyczyć pracowników, którzy pracują na stanowiskach, na których są narażeni na wpływ niebezpiecznych substancji czy na pracę w warunkach podwyższonego ryzyka, u których niewykonanie badań okresowych może prowadzić do poważnych negatywnych skutków. W interpelacji wskazano też, że im wcześniej w ramach profilaktycznych badań lekarskich zostanie „wychwycona” choroba zawodowa, tym wcześniej można zacząć leczenie i uniknąć poważniejszych konsekwencji. Zwłaszcza że możliwe jest organizowanie pracy w jednostkach służby medycyny pracy w sposób, który zminimalizuje ryzyko przenoszenia wirusa SARS-CoV-2(7) . Na przykład Instytut Medycyny Pracy w Łodzi dla jednostek służby medycyny pracy wydał 17 marca 2020 r. zalecenia mające na celu zmniejszenie ryzyka zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2 podczas wykonywania badań(8) , a 9 kwietnia 2020 r. – także stanowisko dotyczące udzielania świadczeń zdrowotnych pod postacią badań profilaktycznych za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności9 . Przykład ten pokazuje, jak ważne i trudne jest wypracowanie właściwych rozwiązań, mających na celu pogodzenie oraz właściwe wzajemne ukształtowanie dwóch środków prawnych służących ochronie życia i zdrowia pracowników, jakim są z jednej strony ograniczenia wykonywania profilaktycznych badań lekarskich w celu zapobiegania rozprzestrzenianiu się COVID-19, a z drugiej strony – potrzeba wykonywania konkretnych badań zawsze wtedy, gdy wymaga tego dobro pracownika oraz interes pracodawcy.

Ograniczenia w wykonywaniu badań

Profilaktyczne badania lekarskie posiadają swoją podstawową regulację w art. 229 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy(10). Regulacje kodeksowe w tym zakresie uszczegóławia rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzenia badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy(11). Do tego rozporządzenia ostatnio wprowadzono zmiany z dniem 16 grudnia 2020 r.(12), których celem jest zapewnienie optymalizacji dostępności do badań profilaktycznych i racjonalizacji ich przeprowadzania. Zrezygnowano z obligatoryjnych konsultacji specjalistycznych, natomiast wprowadzono możliwość skierowania przez lekarza medycyny pracy na specjalistyczne badania konsultacyjne – w zależności od wskazań – w szczególności: otolaryngologicznych, neurologicznych, okulistycznych, dermatologicznych, alergologicznych lub psychologicznych. W załączniku nr 1 do rozporządzenia wprowadzono nowe wskazówki metodyczne w sprawie przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników. Wprowadzone zmiany mają również na celu obniżenie czasu i kosztów badań profilaktycznych(13).

Kodeks pracy wprowadza trzy rodzaje badań profilaktycznych:

– Wstępne badania profilaktyczne (art. 229 § 1 k.p.), których przeprowadzenie ma na celu ustalenie, czy wykonywanie proponowanej pracy nie stanowi zagrożenia dla zdrowia i życia kandydata do pracy, a tym samym zagrożenia dla zdrowia i życia jego współpracowników oraz ogólnego stanu bezpieczeństwa pracy. Według Kodeksu pracy badaniom tym podlegają wszyscy kandydaci do pracy u konkretnego pracodawcy, wszyscy pracownicy młodociani przenoszeni na inne stanowiska pracy oraz pracownicy dorośli przenoszeni na takie stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe.

Zwolnienie ze wstępnych badań profilaktycznych Kodeks pracy przewiduje tylko dla kandydatów do pracy przyjmowanych ponownie do wykonywania pracy u danego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy, na podstawie kolejnej umowy o pracę zawartej w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę z tym pracodawcą. Ponadto na mocy przepisów Kodeksu pracy ze wstępnych badań profilaktycznych zwolnieni są kandydaci do pracy przyjmowani do pracy u innego pracodawcy na dane stanowisko w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy – jeżeli przedstawią pracodawcy aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie, a pracodawca stwierdzi, że warunki te odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy (nie dotyczy to osób przyjmowanych do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych – art. 229 § 11 k.p.). To kodeksowe zwolnienie ze wstępnych badań profilaktycznych ma także zastosowanie w przypadku przyjmowania do pracy osoby pozostającej jednocześnie w stosunku pracy z innym pracodawcą (art. 229 § 12 k.p.).

Tymczasową modyfikację w zakresie przeprowadzania wstępnych badań lekarskich od dnia 16 grudnia 2020 r. przewiduje ustawa o przeciwdziałaniu COVID-19. Polega ona na tym, że w stosunku do osoby zatrudnianej na stanowisko pracy inne niż administracyjno-biurowe określone w Kodeksie pracy 30-dniowe okresy zwalniające ze wstępnych badań lekarskich zostają wydłużone do 180 dni. Natomiast wstępnym badaniom lekarskim nie podlegają osoby zatrudniane na stanowisko administracyjno-biurowe, jeżeli posiadają aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie i pracodawca stwierdzi, że warunki te odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy. Modyfikacje te obowiązują w trakcie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii (art. 12a ust. 5).

Wątpliwość: Na tle wprowadzonych modyfikacji odnoszących się do wstępnych badań lekarskich, problemy interpretacyjne może budzić określenie „stanowisko administracyjno-biurowe”, któremu można przypisywać szerokie znaczenie, podobnie jak to jest na gruncie szkoleń bhp.

– Okresowe badania profilaktyczne (art. 229 § 2 k.p.) mają na celu potwierdzanie w regularnych odstępach czasu ustalonej przez lekarza profilaktyka zdolności zdrowotnej pracownika do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku, a tym samym potwierdzanie rzeczywistej możliwości dalszego jego zatrudnienia na dotychczasowych warunkach bez zagrożenia dla życia i zdrowia samego pracownika oraz innych pracowników w miejscu pracy. Według Kodeksu pracy podlegają im wszyscy pracownicy w trakcie trwania zatrudnienia, niezależnie od rodzaju i charakteru wykonywanej przez nich pracy oraz istnienia narażenia zawodowego na danym stanowisku pracy. W przypadku narażenia na działanie substancji i czynników rakotwórczych lub pyłów zwłókniających okresowym badaniom lekarskim podlegają również pracownicy, którzy zaprzestali wykonywania pracy w tym narażeniu w związku z przejściem na inne stanowisko pracy u dotychczasowego pracodawcy, a na wniosek zainteresowanej osoby – także po rozwiązaniu umowy o pracę z dotychczasowym pracodawcą (art. 229 § 5 k.p.).

Okresowe badania lekarskie uregulowane w Kodeksie pracy zostały tymczasowo zawieszone przez ustawę o przeciwdziałaniu COVID-19. Zgodnie z art. 12a ust. 1 ustawy w przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii od dnia ogłoszenia danego stanu zawiesza się wykonywanie obowiązków wynikających z przepisów dotyczących okresowych badań lekarskich, skierowań na okresowe badania lekarskie, a także okresowych badań lekarskich po zaprzestaniu pracy w kontakcie z substancjami i czynnikami rakotwórczymi lub pyłami zwłókniającymi oraz po rozwiązaniu stosunku pracy w takim narażeniu, o których mowa art. 229 § 2 zdanie pierwsze § 4a w zakresie badań okresowych i § 5 Kodeksu pracy. Według przepisów szczególnych zawartych w ustawie o przeciwdziałaniu COVID-19, po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego, w przypadku gdy nie zostanie ogłoszony stan epidemii, pracodawca i pracownik są obowiązani niezwłocznie podjąć wykonywanie zawieszonych obowiązków dotyczących okresowych badań lekarskich i wykonać je w okresie nie dłuższym niż 180 dni od dnia odwołania tego stanu (art. 12a ust. 2).

Wątpliwości:

– Ponieważ wykonywanie okresowych badań lekarskich zostało zawieszone dla wszystkich pracowników niemalże rok temu i stan zagrożenia COVID-19 może jeszcze długo potrwać, wyrażane są obawy, że służby medycyny pracy po ustąpieniu zagrożenia COVID-19 nie poradzą sobie z ogromną rzeszą pracowników mających do wykonania zaległe okresowe badania lekarskie. Podnosi się również problem mogących powstawać negatywnych konsekwencji niewykonywania przez tak długi czas okresowych badań lekarskich dla szczególnie narażonych pracowników. Dlatego – moim zdaniem słusznie – postuluje się rozważenie możliwości wprowadzenia odpowiednich zmian w przepisach, przykładowo poprzez przywrócenie tego obowiązku dla pracowników na stanowiskach narażonych na czynniki szkodliwe i niebezpieczne w środowisku pracy, a także zatrudnionych przy pracach szczególnie niebezpiecznych(14).

– Niezwykle ważną sprawą, która budzi wątpliwości interpretacyjne jest to, jak rozumieć wprowadzone przepisami szczególnymi zawieszenie wykonywania obowiązków kodeksowych odnoszących się do okresowych badań lekarskich: czy oznacza to zakaz wykonywania okresowych badań lekarskich ze względu na zapobieganie rozprzestrzenia się COVID-19, czy jednak pracodawca – jako odpowiedzialny za stan bhp – może podjąć decyzję o skierowaniu pracownika na okresowe badania lekarskie i czy w takim przypadku pracownik, zgodnie z art. 211 pkt 5 k.p., ma obowiązek poddać się tym badaniom, czy też może odmówić, powołując się na zawieszenie przez przepisy szczególne okresowych badań lekarskich? W przestrzeni publicznej można spotkać różne interpretacje. Przykładowo w odpowiedzi na interpelację poselską wskazano, że: „w związku z ogłoszeniem w Polsce stanu epidemii zawieszono obowiązek wykonywania badań okresowych pracowników, ale pracodawca ma nadal możliwość skierowania pracownika na takie badania. Kodeks pracy określa bowiem minimalne wymagania, więc poziom ochrony pracownika może zostać w każdym czasie zwiększony”(15).

Można również spotkać pogląd przeciwstawny, że: „obowiązek zapewnienia pracownikom badań okresowych jest zawieszony (od dnia ogłoszenia stanu epidemii) do odwołania.

Tym samym pracodawca nie ma podstawy do zobowiązania pracownika do wykonania takich badań”(16). Pojawił się także pogląd, że: „przepisy ustawy zawieszają obowiązek, ale nie zabraniają wykonywania badań okresowych. Celem tych działań jest zmniejszenie ryzyka transmisji wirusa SARSCoV-2 w placówkach medycznych. Wykonanie badania okresowego może się odbyć jedynie za zgodą pracownika i z zachowaniem reżimu sanitarnego”(17). Warto w tej kwestii przytoczyć stanowisko Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi, że: „przepisy ustawy z 31 marca 2020 r. nie zabraniają wprost wykonywania badań okresowych, ale podejmując się tej działalności, należy mieć na względzie cel wprowadzonych zmian, polegający przede wszystkim na zmniejszeniu ryzyka transmisji wirusa SARS-CoV-2, do której może dojść m.in. w placówkach medycznych. Wobec powyższego lekarz ma prawo odmówić wykonania badania okresowego, powołując się na zapisy przytoczonej ustawy. W przypadku kontynuacji świadczenia usług pod postacią wykonywania badań okresowych, należy zdawać sobie sprawę, że taka decyzja może skutkować odpowiedzialnością za niedostosowanie się do zaleceń mających na celu zmniejszenie ryzyka ekspozycji pacjentów. Podobna odpowiedzialność może dotyczyć także pracodawców, którzy wywierają presję na swoich pracowników, by takim badaniom się poddali”(18).

Moim zdaniem pracodawca – mając na uwadze generalny obowiązek ochrony zdrowia i życia pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki oraz ponosząc odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy – może w szczególnym przypadku skierować pracownika na okresowe badania lekarskie oraz wymagać od pracownika, aby się im poddał, jeżeli pracownik nie jest w grupie zwiększonego ryzyka wystąpienia poważnych powikłań w związku z zakażeniem wirusem SARS- -CoV-2 i zachorowaniem na COVID-19. Oznacza to, że pracodawca powinien fakt skierowania pracownika na okresowe badania lekarskie skonsultować z pracownikiem, tak jak inne kwestie z zakresu bhp. Oczywiście pracownik może powoływać się na ochronę dóbr osobistych, ale w tym przypadku wydaje się, że pierwszoplanowe znaczenie ma dobro najwyższe, jakim jest ochrona życia i zdrowia. Należy przy tym podkreślić, że ze względu na to, iż zarówno zawieszenie okresowych badań lekarskich, jak i skierowanie na okresowe badania lekarskie służą temu samemu celowi, jakim jest ochrona życia i zdrowia pracownika, pracodawca w każdym takim przypadku musi ważyć te obowiązki – który z nich bardziej przysłuży się ochronie życia i zdrowia pracownika – i powinien robić to w obecnym stanie prawnym każdorazowo we współpracy z pracownikiem. Natomiast zakazu przeprowadzania okresowych badań lekarskich w przepisach szczególnych nie ma, ponieważ jeżeli ustawodawca miałby taki zamiar to nie użyłby określenia „zawieszenie obowiązków”. Zakaz byłby dalej idącą ingerencją w system przeprowadzania profilaktycznych badań lekarskich. Ze względu jednak na wagę sprawy warto, aby te kwestie w ustawie szczególnej o przeciwdziałaniu COVID-19 zostały uregulowane w sposób jednoznaczny.

– Kontrolne badania profilaktyczne (art. 229 § 2 k.p.), którym podlegają wszyscy pracownicy powracający do pracy po zwolnieniu lekarskim trwającym dłużej niż 30 dni. Przeprowadzanie kontrolnych badań profilaktycznych ma na celu sprawdzenie, czy przebyta przez pracownika długotrwała choroba nie wpłynęła negatywnie na jego zdolność zdrowotną do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku i czy może on w sposób bezpieczny dla siebie oraz współpracowników kontynuować zatrudnienie na dotychczasowych warunkach. Do przepisów o przeprowadzaniu kontrolnych badań profilaktycznych ustawa o przeciwdziałaniu COVID-19 nie wprowadziła modyfikacji.

Ważność orzeczeń lekarskich

Zgodnie z art. 229 § 4 k.p. pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie. Zakaz ten potwierdził Sąd Najwyższy, stwierdzając, że „zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa pracy pracodawcy nie wolno zatrudniać osoby, która nie ma ważnych badań lekarskich potwierdzających zdolność do wykonywania pracy. Każdy pracownik musi przeprowadzić badania profilaktyczne, które obejmują badania wstępne, okresowe i kontrolne. Pracodawca natomiast, zgodnie z art. 94 pkt 4 k.p., ma obowiązek zapewnić mu bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Obowiązek ten obejmuje nie tylko przestrzeganie ogólnie uznanych norm w tym zakresie, lecz również indywidualnych przeciwwskazań związanych ze stanem zdrowia lub osobniczymi skłonnościami pracownika”(19). Dowodzi to jasno, że ustawodawca, wprowadzając ograniczenia w profilaktycznych badaniach lekarskich, musiał postanowić, że mocą przepisów szczególnych ustawy o przeciwdziałaniu COVID-19 orzeczenia lekarskie wydane w ramach wstępnych, okresowych i kontrolnych badań lekarskich, których ważność upłynęła po dniu 7 marca 2020 r., zachowują ważność nie dłużej jednak niż do upływu 180 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii (art. 31m ust. 1).

Lekarze przeprowadzający badania

Ustawa o przeciwdziałaniu COVID-19 wprowadziła modyfikację w zakresie podmiotów właściwych do przeprowadzenia wstępnych i kontrolnych badań lekarskich. Zgodnie z przepisami szczególnymi w tym zakresie w przypadku braku dostępności lekarza profilaktyka uprawnionego do przeprowadzenia badania wstępnego lub kontrolnego badanie takie może przeprowadzić i wydać odpowiednie orzeczenie lekarskie inny lekarz, w trybie ustawy o wykonywaniu zawodu lekarza i lekarza dentysty. Orzeczenie lekarskie wydane przez innego lekarza (co do którego stosuje się odpowiednio ustawę o systemie informacji w ochronie zdrowia) traci moc po upływie 180 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, w przypadku gdy nie zostanie ogłoszony stan epidemii (art. 12a ust. 3).

Uwagi końcowe

Reasumując, należy stwierdzić, że ustawodawca w trybie nadzwyczajnym słusznie wprowadził ograniczenia w przeprowadzaniu profilaktycznych badań lekarskich, aby uchronić pracowników przed zakażeniem wirusem SARS-CoV-2 oraz zapobiegać rozprzestrzenianiu się choroby zakaźnej COVID-19, dając przy tym czas służbom medycyny pracy na przygotowanie się do właściwego pod względem sanitarnym przyjęcia pacjentów. Natomiast ze względu na to, że stan zagrożenia COVID-19 utrzymuje się już długi czas oraz nie ma perspektyw szybkiego jego zakończenia, należy rozważyć rozsądny, służący zdrowiu publicznemu i bezpieczeństwu pracy zakres odwieszenia przeprowadzania okresowych badań lekarskich, w celu umożliwienia pracodawcom kierowania pracowników (pod określonymi warunkami) na tego rodzaju badania, co powinno także rozwiać wątpliwości interpretacyjne odnoszące się do obowiązujących ograniczeń.

Przypisy:

1. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego (Dz.U. poz. 433). Uchylone w dniu 20.03.2020 r.
2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii (Dz.U. poz. 491).
3. Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 374, ostatnia zm. z 2021 r. poz. 180).
4. Ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 568).
5. Ustawa z dnia 9 grudnia 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 2255).
6. Interpelacja nr 11207 z dnia 14.09.2020 r. do Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie zawieszenia obowiązku wykonywania przez pracowników badań okresowych (http://www.sejm.gov.pl).
7. Interpelacja nr 11207 z dnia 14.09.2020 r. do Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie zawieszenia obowiązku wykonywania przez pracowników badań okresowych (http://www.sejm.gov.pl).
8. Stanowisko IMP w Łodzi z dnia 17.03.2020 r. dotyczące postępowania w badaniach profilaktycznych pracowników w okresie zagrożenia epidemiologicznego związanego ze zwiększonym ryzykiem zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2 wywołującym chorobę COVID-19 (http://www.imp.lodz.pl).
9. Stanowisko IMP w Łodzi z dnia 9.04.2020 r. dotyczące udzielania świadczeń zdrowotnych pod postacią badań profilaktycznych za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności (http://www.imp.lodz.pl).
10. j.t. Dz.U z 2020 r., poz. 1320.
11. j.t. Dz.U z 2016 r., poz. 2067, zm. Dz.U. z 2020 r., poz. 2131.
12. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 12 listopada 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U. z 2020 r., poz. 2131).
13. Uzasadnienie do projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (http:// legislacja.gov.pl).
14. Interpelacja nr 11207 z dnia 14.09.2020 r. do Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie zawieszenia obowiązku wykonywania przez pracowników badań okresowych (http://www.sejm.gov.pl).
15. Odpowiedź z dnia 16.10.2020 r. Stanisława Szweda, sekretarza stanu z Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, na interpelację nr 11207 z dnia 14.09.2020 r. w sprawie zawieszenia obowiązku wykonywania przez pracowników badań okresowych (http://www.sejm.gov.pl).
16. M. Ambroziewicz, Czy pracodawca w okresie trwania pandemii ma prawo zobowiązać pracowników do poddania się badaniom okresowym w działających normalnie placówkach medycyny pracy?, opublikowano: QA 1614070 (https://sip.lex.pl).
17. B. Świątkowska, J. Walusiak-Skorupa, G. Juszczyk, R. Gierczyński, K. Socha, A. Lipińska-Ojrzanowska, Ochrona zdrowia pracujących przed zakażeniem koronawirusem SARS-COV-2 wywołującym COVID-19. Aktualny stan wiedzy i zalecenia, „Medycyna Pracy” 2021, 72(1).
18. Stanowisko IMP w Łodzi z dnia 9.04.2020 r. dotyczące udzielania świadczeń zdrowotnych pod postacią badań profilaktycznych za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności (http://www.imp.lodz.pl).
19. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 1974 r., sygn. akt II PR 264/74, LexPolonica nr 1779794