Zwiększenie kwot wolnych od potrąceń z powodu COVID-19

Od 16 maja 2020 r. obowiązuje nowa reguła, w myśl której w sytuacji, gdy z powodu podjętych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działań służących zapobieganiu zarażeniem wirusem SARS-CoV-2:

pracownikowi zostało obniżone wynagrodzenie lub
członek rodziny pracownika utracił źródło dochodu,

kwoty zwolnione z egzekucji określone w art. 87¹ § 1 Kodeksu pracy ulegają zwiększeniu o 25% na każdego nieosiągającego dochodu członka rodziny, którego pracownik ten ma na utrzymaniu.

Takie rozwiązanie wprowadzono na mocy art. 52 ustawy z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. z 2020 r. poz. 875).

Zgodnie z nowymi uregulowaniami:

przez członka rodziny rozumie się odpowiednio:
- małżonka albo rodzica wspólnego dziecka oraz
- dziecko w wieku do 25. roku życia, a także
- dziecko, które ukończyło 25. rok życia legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności, jeżeli w związku z tą niepełnosprawnością przysługuje świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy, o którym mowa w ustawie z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, albo zasiłek dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;
przez dziecko należy rozumieć z kolei dziecko własne pracownika, dziecko współmałżonka, a także dziecko rodzica wspólnego dziecka;
do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, a także pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko.

Niestety w przepisach nie odnajdziemy wskazówek co do tego, jak pracodawca powinien ustalać okoliczności uzasadniające ograniczenie egzekucji poprzez zwiększenie kwoty wolnej od potrąceń (i czy je weryfikować). Wydaje się, że optymalnym rozwiązaniem będzie tu:

poinformowanie pracowników (w sposób przyjęty u danego pracodawcy, np. poprzez firmowy intranet bądź tablicę ogłoszeń) o nowym przywileju;
pobieranie od pracowników objętych egzekucją oświadczeń o liczbie nieosiągających dochodów członków ich rodziny, których mają oni na utrzymaniu w sytuacji, gdy z powodu podjętych Polsce działań zapobiegających zarażeniem SARS-CoV-2 pracownikowi zostało obniżone wynagrodzenie lub członek jego rodziny utracił źródło dochodu.

Co ciekawe, ustawodawca nie zdecydował się na określenie limitu czasu, w którym omawiany przywilej ma być stosowany. Stwarza to pole do nadużyć ze strony dłużników chcących odwlec lub udaremniać egzekucję.

Poniżej wzór wniosku o zwiększenie kwoty wolnej od potrąceń na podstawie art. 52 ustawy z 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2:

…………………………………………

(data i miejsce wystawienia)

………………………………..

(imię i nazwisko pracownika)

………………………………..

(PESEL lub seria i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość)

Wniosek o zwiększenie kwoty wolnej od potrąceń

na podstawie art. 52 ustawy z 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2

Ja niżej podpisany oświadczam, że z powodu podjętych w Polsce działań służących zapobieganiu zarażeniem wirusem SARS-CoV-2:

zostało mi obniżone wynagrodzenie*
członek mej rodziny utracił źródło dochodu*

i w związku z powyższym proszę o zastosowanie kwoty wolnej od potrąceń określonej w art. 87¹ § 1 Kodeksu pracy zwiększonej o 25% na każdego wymienionego poniżej nieosiągającego dochodu członka mej rodziny, który jest na moim utrzymaniu**:

1. …………………………………………………………